Stel je voor: je wilt je huis verkopen of verhuren, en dan is die verplichte energetische keuring daar... Wat houdt het precies in en hoe zorg je ervoor dat je niet voor verrassingen komt te staan? De energetische keuring, ook wel Energieprestatiecertificaat (EPC) genoemd, is een cruciaal document dat de energiezuinigheid van je woning in kaart brengt. Een goede score is niet alleen belangrijk voor de verkoop of verhuur van je huis, maar ook voor je eigen portemonnee en het milieu. In dit artikel ontdek je alles wat je moet weten om je woning optimaal voor te bereiden op de energetische keuring en zo een eerlijke en gunstige score te behalen. Zo kun je potentieel geld en stress besparen.
Deze gids is bedoeld voor Belgische huiseigenaren die hun woning willen laten keuren voor een EPC, of het nu gaat om verkopers, verhuurders, of mensen die hun huis energiezuiniger willen maken en zo de energieprestatie woning verbeteren. We zullen je informeren over de essentie van een energetische keuring, de relevantie ervan, en de concrete stappen die je kunt ondernemen om je huis klaar te stomen voor de inspectie. Door de juiste maatregelen te treffen, kun je een betere EPC score verhogen, de waarde van je huis verhogen en je energiekosten aanzienlijk verlagen. Lees verder en ontdek hoe je dit kunt bereiken!
De energetische keuring: de basis begrijpen
De energetische keuring, oftewel het Energieprestatiecertificaat (EPC), is een officieel document dat de energieprestatie van een gebouw weergeeft. Het geeft aan hoe energiezuinig een woning is en geeft een indicatie van het energieverbruik per jaar. Het doel van de keuring is om potentiële kopers of huurders inzicht te geven in de energiekosten en om aan te sporen tot energiebesparende maatregelen. Het EPC is verplicht bij de verkoop of verhuur van een woning en is een belangrijk onderdeel van het verduurzamen van het Belgische woningpark. Daarnaast is het een stimulans voor de eigenaar om energiezuinige verbeteringen aan te brengen, wat uiteindelijk leidt tot een lagere energierekening en een verminderde CO2-uitstoot.
Wat is een energetische keuring (EPC)?
Een EPC is een document dat een score toekent aan de energieprestatie van een gebouw. Deze score wordt uitgedrukt op een schaal van A+ (zeer energiezuinig) tot F (zeer energieverslindend). De score wordt bepaald op basis van factoren zoals isolatie, verwarming, ventilatie en hernieuwbare energiebronnen. Het EPC bevat ook aanbevelingen voor maatregelen om de energieprestatie van de woning te verbeteren. Er is een verschil tussen een EPC voor verkoop/verhuur en een EPC voor nieuwbouw; de methodologie en criteria verschillen. Een EPC is 10 jaar geldig, tenzij er ingrijpende energetische renovaties zijn uitgevoerd, dan is een nieuwe keuring vereist.
De EPC-schaal is als volgt opgebouwd:
| EPC Label | Energieverbruik (kWh/m²/jaar) | Betekenis |
|---|---|---|
| A+ | Minder dan 0 | Zeer energiezuinig |
| A | 0 - 100 | Energiezuinig |
| B | 101 - 200 | Redelijk energiezuinig |
| C | 201 - 300 | Gemiddeld |
| D | 301 - 400 | Redelijk energieverslindend |
| E | 401 - 500 | Energieverslindend |
| F | Meer dan 500 | Zeer energieverslindend |
Waarom is een goede EPC-Score belangrijk?
Een goede EPC-score is om verschillende redenen van groot belang. Ten eerste is het wettelijk verplicht om een EPC te hebben bij de verkoop of verhuur van een woning. Ten tweede heeft de EPC-score een aanzienlijke impact op de waarde van de woning; een huis met een goede score is aantrekkelijker voor potentiële kopers en huurders en kan dus een hogere verkoopprijs of huurprijs opleveren. Ten derde resulteert een goede score in lagere energiekosten voor de bewoner. Bovendien draagt een energiezuinige woning bij aan een duurzamere leefomgeving en een lagere milieu-impact.
Hieronder vind je een overzicht van de voordelen van een goede EPC score:
- Wettelijke verplichting: Vereist bij verkoop en verhuur.
- Waarde van de woning: Verhoogt de aantrekkelijkheid en waarde.
- Energiekosten: Leidt tot aanzienlijke besparingen.
- Duurzaamheid: Vermindert de milieu-impact.
- Toegang tot subsidies en premies: Stimuleert energiebesparende maatregelen.
De checklist voor de keuring: wat de keurder checkt
De keurder zal tijdens de energetische keuring verschillende aspecten van de woning inspecteren om de energieprestatie te bepalen. Het is dus belangrijk om te weten welke elementen de keurder zal bekijken. De inspectie omvat onder meer de isolatie van muren, daken en vloeren, het type ramen en beglazing, de verwarmingsinstallatie, de ventilatie en de aanwezigheid van hernieuwbare energiebronnen. De keurder zal ook de aanwezige documentatie bekijken, zoals bouwplannen, facturen van uitgevoerde isolatiewerken en onderhoudsrapporten van de verwarmingsketel. Een goede voorbereiding op deze checklist kan een verschil maken in de uiteindelijke EPC-score.
Algemene bouwkundige elementen
De algemene bouwkundige elementen vormen de basis van de energieprestatie van een woning. De isolatie van de muren, het dak en de vloer zijn cruciaal om warmteverlies te minimaliseren. Ook het type ramen en beglazing speelt een belangrijke rol, omdat enkel glas aanzienlijk meer warmte doorlaat dan hoogrendementsglas. Deuren en hun isolatie worden ook gecontroleerd, aangezien slecht geïsoleerde deuren voor tocht en warmteverlies kunnen zorgen.
- Muurisolatie (spouwmuren, buitenmuren)
- Dakisolatie (hellend dak, plat dak)
- Vloerisolatie (kelder, kruipruimte)
- Type ramen en beglazing (enkel, dubbel, hoogrendementsglas)
- Deuren en hun isolatie
Verwarming en warm water
De verwarmingsinstallatie is een andere belangrijke factor die de EPC-score beïnvloedt. Het type verwarmingsketel (condensatieketel, gasketel, mazoutketel), de leeftijd en het rendement van de installatie spelen een cruciale rol. De aanwezigheid van een zonneboiler of warmtepomp kan de score aanzienlijk verbeteren. Ook de isolatie van de leidingen is van belang om warmteverlies te voorkomen.
- Type verwarmingsketel (condensatieketel, gasketel, mazoutketel)
- Aanwezigheid van zonneboiler, warmtepomp
- Leeftijd en rendement van de verwarmingsinstallatie
- Isolatie van leidingen
Ventilatie
Ventilatie is essentieel voor een gezond binnenklimaat, maar kan ook invloed hebben op de energieprestatie. Natuurlijke ventilatie (roosters, ramen) en mechanische ventilatie (systeem C, systeem D) worden gecontroleerd. Het is belangrijk dat ventilatiesystemen correct werken om vochtproblemen en een slechte luchtkwaliteit te voorkomen, zonder onnodig warmteverlies te veroorzaken.
- Natuurlijke ventilatie (roosters, ramen)
- Mechanische ventilatie (systeem C, systeem D)
- Correcte werking van ventilatiesystemen
Hernieuwbare energie
De aanwezigheid van hernieuwbare energiebronnen heeft een positieve invloed op de EPC-score. Zonnepanelen (PV-panelen) voor elektriciteitsproductie en zonneboilers voor warm water zijn de meest voorkomende vormen van hernieuwbare energie in woningen. De keurder zal het vermogen en de opbrengst van de zonnepanelen beoordelen.
- Aanwezigheid van zonnepanelen (vermogen, opbrengst)
- Zonneboiler voor warm water
Documentatie
Een goede documentatie is cruciaal om de keurder een volledig beeld van de energieprestatie van de woning te geven. Bouwplannen en technische details kunnen nuttig zijn, maar vooral facturen van uitgevoerde isolatiewerken en installatie van verwarmingssystemen zijn belangrijk. Onderhoudsrapporten van de verwarmingsketel kunnen de keurder helpen om het rendement van de installatie te beoordelen. De keurder gebruikt de gegevens om de juiste waarden in de software in te voeren.
- Bouwplannen en technische details (indien beschikbaar)
- Facturen van uitgevoerde isolatiewerken
- Facturen van installatie van verwarmingssystemen
- Onderhoudsrapporten van verwarmingsketels
Stappenplan: zo bereid je je woning voor
De voorbereiding op een energetische keuring is essentieel om een eerlijke en gunstige score te behalen. Dit stappenplan helpt je om je woning optimaal klaar te stomen voor de keuring. Door de juiste voorbereidingen te treffen, kun je ervoor zorgen dat de keurder een volledig en correct beeld krijgt van de energieprestatie van je woning. Dit stappenplan omvat zowel de voorbereidingen vooraf, kleine verbeteringen met groot effect, als investeringen met langetermijneffect.
De voorbereidingen vooraf
De voorbereidingen vooraf zijn cruciaal om de keuring vlot te laten verlopen. Verzamel alle relevante documenten, zoals facturen van isolatiewerken en onderhoudsrapporten van de verwarmingsketel. Maak een lijst van alle uitgevoerde energiebesparende maatregelen, ook kleine ingrepen zoals het plaatsen van tochtstrips. Maak foto's van belangrijke elementen, zoals de isolatie, de verwarmingsketel en de ramen. Controleer de staat van de woning en herstel eventuele vochtproblemen of schade aan de isolatie. Zorg ervoor dat de woning voldoende verwarmd is op de dag van de keuring.
- Verzamel alle relevante documenten.
- Maak een lijst van alle uitgevoerde energiebesparende maatregelen.
- Maak foto's van belangrijke elementen.
- Controleer de staat van de woning.
- Verwarm de woning voldoende op de dag van de keuring.
Kleine verbeteringen met groot effect
Er zijn verschillende kleine verbeteringen die je kunt aanbrengen die een merkbaar effect kunnen hebben op de EPC-score. Het plaatsen van tochtstrips rond ramen en deuren is een eenvoudige en goedkope manier om warmteverlies tegen te gaan. Het dichten van gaten en kieren rond leidingen en andere openingen kan ook een verschil maken. Gordijnen sluiten 's nachts zorgt voor extra isolatie en radiatorfolie achter radiatoren op buitenmuren reflecteert de warmte terug de kamer in. Het vervangen van gloeilampen door LED-verlichting is een kleine investering die op termijn veel energie bespaart.
- Tochtstrips plaatsen rond ramen en deuren.
- Gaten en kieren dichten.
- Gordijnen sluiten 's nachts.
- Radiatorfolie aanbrengen achter radiatoren op buitenmuren.
- Vervang gloeilampen door LED-verlichting.
Investeringen met langetermijneffect
Naast de kleine verbeteringen zijn er ook investeringen met een langetermijneffect die de EPC-score aanzienlijk kunnen verbeteren. Extra isolatie van de spouwmuur of het dak is een effectieve manier om warmteverlies tegen te gaan. Het plaatsen van hoogrendementsglas zorgt voor een betere isolatie van de ramen. Een nieuwe condensatieketel is energiezuiniger dan een oudere ketel. Deze investeringen zijn vaak duurder, maar betalen zich terug door lagere energiekosten en een hogere woningwaarde.
Een overzicht van de potentiële impact op de EPC score door investeringen (bron: [Vlaams Energieagentschap](https://www.vlaanderen.be/een-huis-kopen-of-bouwen/energieprestatie-en-binnenklimaat-epb/prestaties-en-eisen)):
| Investering | Gemiddelde kostprijs | Potentiële verbetering EPC-score |
|---|---|---|
| Spouwmuurisolatie | €15 - €25 per m² | 10-20 kWh/m²/jaar |
| Dakisolatie | €20 - €50 per m² | 20-40 kWh/m²/jaar |
| Hoogrendementsglas | €100 - €150 per m² | 5-15 kWh/m²/jaar |
| Condensatieketel | €2.500 - €5.000 | 15-30 kWh/m²/jaar |
- Extra isolatie (spouwmuur, dak).
- Hoogrendementsglas plaatsen.
- Nieuwe verwarmingsketel (condensatieketel).
De dag van de keuring: wat te verwachten?
Op de dag van de keuring is het belangrijk om aanwezig te zijn en de keurder rond te leiden. Geef duidelijke en eerlijke informatie over de woning en de uitgevoerde energiebesparende maatregelen. Stel vragen als je iets niet begrijpt en laat de keurder alle relevante ruimtes zien, inclusief de zolder, de kelder en de technische installaties. Vraag eventueel de keurder naar tips en advies voor verdere verbeteringen.
- Wees aanwezig om de keurder rond te leiden.
- Geef duidelijke en eerlijke informatie.
- Stel vragen als je iets niet begrijpt.
- Laat de keurder alle relevante ruimtes zien.
Veelgemaakte fouten en hoe ze te vermijden
Tijdens de voorbereiding op een energetische keuring worden vaak fouten gemaakt die een negatieve invloed kunnen hebben op de EPC-score. Het is dus belangrijk om deze fouten te kennen. De meest voorkomende fouten zijn onvoldoende voorbereiding, verkeerde informatie verstrekken en het vergeten te vermelden van verbeteringen.
Onvoldoende voorbereiding
Onvoldoende voorbereiding is een veelvoorkomende fout. Dit omvat het niet verzamelen van de benodigde documenten en het niet besteden van aandacht aan kleine details. Zorg er dus voor dat je alle nodige documenten verzamelt en ook de kleine details niet over het hoofd ziet.
Verkeerde informatie verstrekken
Het verstrekken van verkeerde informatie kan de EPC-score vertekenen. Overdrijven met de isolatiewaarde of verkeerde informatie geven over de verwarmingsinstallatie kan leiden tot een onjuiste score. Het is belangrijk om eerlijke en accurate informatie te verstrekken aan de keurder.
Vergeten te vermelden van verbeteringen
Het vergeten te vermelden van uitgevoerde verbeteringen is een veelgemaakte fout. Kleine isolatiewerken die niet gedocumenteerd zijn of recent geplaatste tochtstrips kunnen de EPC-score positief beïnvloeden en moeten aan de keurder worden gemeld.
Na de keuring: wat nu?
Nadat de energetische keuring is uitgevoerd, ontvang je een EPC-rapport met de score van je woning en aanbevelingen voor energiebesparende maatregelen. Het is belangrijk om dit rapport goed te analyseren en een plan op te stellen om de energieprestatie van je woning te verbeteren. Het is ook verstandig om te informeren naar subsidies en premies die beschikbaar zijn.
Analyse van het EPC-rapport
Het EPC-rapport geeft inzicht in de sterke en zwakke punten van de woning. Het is belangrijk om te begrijpen welke factoren de score beïnvloeden en welke verbeteringsmaatregelen het meest effectief zijn. Identificeer de meest effectieve verbeteringsmaatregelen en prioriteer deze.
Actieplan opstellen
Stel een actieplan op om de verbeteringsmaatregelen uit te voeren. Prioriteer de maatregelen op basis van hun impact op de EPC-score. Vraag offertes aan bij verschillende aannemers om de kosten te vergelijken. Informeer naar subsidies en premies. In Vlaanderen zijn er verschillende premies beschikbaar voor isolatie, nieuwe ramen en deuren, en verwarmingsinstallaties. Zo kan je bij een dakisolatie (2024) een premie van €8/m² krijgen als je het zelf doet en voldoe aan de voorwaarden, of €40/m² als je het laat doen door een aannemer (met factuur) (bron: [Vlaams Energie- en Klimaatagentschap](https://www.vlaanderen.be/bouwen-wonen-en-energie/premies-en-steunmaatregelen/premie-voor-dakisolatie)).
De impact van de verbeteringen
De uitvoering van de verbeteringsmaatregelen heeft een positieve impact op de EPC-score, de energiekosten en de waarde van de woning. Een hogere EPC-score maakt de woning aantrekkelijker voor potentiële kopers of huurders. Lagere energiekosten zorgen voor een financiële besparing.
Eventueel: herkeuring
Na de uitvoering van de verbeteringsmaatregelen kan het zinvol zijn om een herkeuring te laten uitvoeren. Dit is vooral aan te raden als de verbeteringsmaatregelen een aanzienlijke impact hebben gehad op de energieprestatie van de woning.
Tips & ideeën voor een duurzame woning
Naast de stappen zijn er extra tips die je kunt gebruiken om je woning optimaal voor te bereiden op de energetische keuring en een duurzame woning te creëren. Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van een checklist en het beschrijven van succesverhalen van andere huiseigenaren.
Een groene toekomst
Een goede voorbereiding op de energetische keuring is essentieel om een eerlijke en gunstige score te behalen en om een duurzame woning te creëren. Verzamel documenten, voer verbeteringen uit en overweeg investeringen. Analyseer het EPC-rapport, stel een actieplan op en informeer naar subsidies en premies. Een goede EPC-score levert niet alleen financiële besparingen op, maar draagt ook bij aan een comfortabeler woonklimaat en een duurzamere leefomgeving. Met een goede voorbereiding ligt een groene toekomst binnen handbereik!